Mâm quả cưới là một trong những nghi thức rất quan trọng trong phong tục cưới hỏi truyền thống của người Việt. Tùy từng vùng miền, thành phần và số lượng mâm quả cưới hỏi có thể khác nhau. Tuy nhiên, có những thứ lễ vật gần như được mặc định trong mâm quả cưới.
Một mâm quả cưới cần có những lễ vật thiết yếu nào? Một số mách nhỏ sau sẽ giúp bạn dễ dàng chọn lễ vật cho mâm quả cưới của mình.
1. Trầu cau
“Miếng trầu là đầu câu chuyện”, từ ngàn xưa đến nay, dù đám cưới theo phong tục Bắc – Trung – Nam đều không thể thiếu khay trầu cau trong mâm quả cưới. Trầu cau hòa quyện cùng vôi sẽ tạo ra màu đỏ hồng như màu máu, tượng trưng cho sự sắt son bền chặt cho cuộc hôn nhân mà hai bạn đang mong đợi.
2. Trái cây
Ông bà ta thường nói “hoa thơm, quả ngọt”. Mâm trái cây trong mâm quả cưới là quà tặng từ thiên nhiên, ngụ ý mong cho tình yêu, cuộc sống của đôi vợ chồng trẻ sẽ ngọt ngào, tươi mới suốt cả cuộc đời.
3. Bánh
Có thể là bánh phu thê, bánh hồng, bánh pía, bánh kem, bánh cốm tùy vào yêu cầu của nhà gái và phong tục từng vùng, trong đó, bánh phu thê là phổ biến nhất. Mang nhiều giai thoại khác nhau xoay quanh câu chuyện về tình nghĩa vợ chồng, chiếc bánh phu thê thể hiện mong ước về tình yêu mặn nồng, son sắt, hòa quyện vào nhau.
4. Trà và rượu
Là thứ lễ vật không thể thiếu trong mọi nghi thức truyền thống trước bàn thờ gia tiên. Tượng trưng cho lời xin phép của con cháu, ông bà tổ tiên sẽ về chứng giám cho đôi trẻ để đám cưới được diễn ra vui vẻ, hạnh phúc. Bên cạnh đó, chất cay nồng của rượu và thơm đắng của trà góp hương vị cho sắc màu cuộc sống, tượng trưng cho hôn nhân bền chặt dài lâu.
5. Gà và xôi
Con gà, khay xôi là một trong số những thứ thân quen với cộng đồng người Việt. Màu đỏ và sự dẻo dai của xôi gấc ngụ ý cho lời chúc vợ chồng son sắt, yêu thương nhau. Bên cạnh màu đỏ của xôi gấc, màu vàng béo của gà còn làm tăng phần thẩm mỹ cho mâm quả cưới. Đây là vật làm tin đem lại may mắn trong quan niệm của người xưa, mang đậm nét văn minh lúa nước nông nghiệp.
6. Quần áo
Gia đình nhà trai sẽ chuẩn bị trang phục cưới cho cô dâu và mang sang trong một mâm quả. Sau khi nhận quả, cô dâu sẽ lấy mặc vào rồi ra chào hai họ. Người ta tin rằng, mâm quả quần áo tượng trưng cho lời hứa của nhà trai rằng cô dâu sẽ được chăm lo kỹ lưỡng và có cuộc sống no đủ, hạnh phúc khi về nhà chồng.
Như đã nói, tùy phong tục, cũng có một số nơi, trong mâm quả còn có thêm: Thịt đùi, đầu heo, heo quay, cặp vịt trắng… Cô dâu chú rể và hai bên gia đình cần tìm hiểu phong tục của đôi bên, trao đổi, thống nhất với nhau thêm về số lượng và những lễ vật cần có trong mâm quả cưới hỏi để đám hỏi, cưới của cả hai diễn ra suôn sẻ, ấm lòng hai họ và thắt chặt mối quan hệ thông gia bền vững về sau.